Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, Ramazan sonu ve Mart ayı üretici-market fiyatları ile girdi maliyetlerindeki değişimleri değerlendirdi.
Bayraktar, yaptığı açıklamada, “Ramazan sonu ve Mart ayında üretici ile market arasındaki fiyat farkı en fazla yüzde 208 ile kuru fasulyede görüldü” dedi ve araştırmanın sonuçlarını paylaştı:
Kuru fasulye: Üreticide 33,29 TL olan kuru fasulye, markette 102,53 TL’ye satıldı; fiyat farkı yüzde 206,8.
Nohut: Üreticide 31,56 TL olan nohut, markette 96,82 TL’ye satıldı; fiyat farkı yüzde 206,8.
Kuru kayısı: Üreticide 150 TL olan kuru kayısı, markette 453,70 TL’ye satıldı; fiyat farkı yüzde 202,5.
Kırmızı mercimek: Üreticide 22,94 TL olan kırmızı mercimek, markette 65,61 TL’ye satıldı; fiyat farkı yüzde 186.
Yeşil mercimek: Üreticide 29,33 TL olan yeşil mercimek, markette 80,53 TL’ye satıldı; fiyat farkı yüzde 174,6.
Fiyat Artışları ve Düşüşler
Mart ayında, fiyatı en fazla artan ürünler, markette limon (%53,7), patates (%38,8), elma (%19,8) ve sivri biber (%19,5) oldu. Fiyatı en fazla düşen ürünler ise maydanoz (%8), ıspanak (%6,7) ve marul (%5,9) olarak belirlendi.
Üretici fiyatlarında ise Mart ayında beyaz lahana (%23,4) en fazla düşüşü yaşayan ürün oldu. Diğer ürünlerdeki düşüşler şu şekilde sıralandı: maydanoz (%13,9), kuru soğan (%12,6) ve domates (%10,3). Fiyat artışında ise limon (%68,3), patates (%28,3), Antep fıstığı (%20) ve yeşil soğan (%16,7) öne çıktı.
Doğal Afetlerin ve Bayram Talebinin Fiyatlar Üzerindeki Etkisi
Bayraktar, doğal afetler ve Ramazan Bayramı nedeniyle oluşan talep artışlarının fiyatları etkilediğini belirtti. Özellikle, son günlerdeki don olaylarının narenciye bahçelerine zarar verdiğini ve bu nedenle limon fiyatlarının arttığını ifade etti. Çukurova bölgesindeki don, erkenci çeşitlerde yüzde 50-60 oranında, geçici patateste ise yüzde 30-35 oranında zarar oluşturdu. Bu da patates fiyatlarının artmasına sebep oldu.
Ramazan Bayramı nedeniyle artan talep, Antep fıstığı fiyatlarını yükseltti. Ayrıca, yeşil soğan ve ıspanak gibi ürünlerdeki fiyat artışları da kar yağışı ve sera yıkımları sonucu arzın azalmasından kaynaklandı.
Bafra bölgesinde yaşanan sel ve kar yağışı ise kışlık sebzelerde bozulmalara yol açtı ve bunun sonucunda beyaz lahana, maydanoz ve marul düşük fiyatlarla satıldı.
Girdi Fiyatlarında Artış
Mart ayında, Şubat ayına göre girdi fiyatlarında artış gözlendi. Amonyum nitrat gübresi %3,7, üre gübresi %1,9, amonyum sülfat gübresi %1,5, 20.20.0 kompoze gübresi %1, DAP gübresi ise %0,3 oranında arttı.
Geçen yılın Mart ayına göre girdi fiyatlarında ise büyük artışlar yaşandı. 20.20.0 kompoze gübresi %34,6, DAP gübresi %33,9, üre gübresi %32,3, amonyum nitrat gübresi %28,9 ve amonyum sülfat gübresi %25,8 oranında arttı.
Mart ayında, besi yemi %1,8, süt yemi ise %1,7 oranında arttı. Yıllık artış ise süt yeminde %24,9 ve besi yeminde %24,8 oldu. İlaç fiyatları yıllık %14,9 oranında artarken, elektrik fiyatları ise %30,4 oranında arttı. Mazot fiyatı, geçen yılın aynı dönemine göre %11,1 oranında artarken, Şubat ayına göre %2,3 azalmış durumda.
