Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, Mayıs ayına ilişkin üretici-market fiyat farklarını, tarımsal girdi maliyetlerini ve 1 Haziran Dünya Süt Günü dolayısıyla yapılan değerlendirmeleri kamuoyu ile paylaştı. Bayraktar, özellikle sivri biberde üretici ve market arasındaki yüzde 283’lük fiyat farkının dikkat çekici olduğunu belirtti.
Sivri Biberde Rekor Fiyat Farkı
Bayraktar’ın açıklamasına göre, Mayıs ayında üreticide 13 TL olan sivri biberin markette 49 TL’ye satıldığı gözlemlendi. Üretici-market fiyat farkında sivri biberi kuru soğan (%278), kuru fasulye (%217), nohut (%213) ve kuru incir (%203) takip etti. Bazı ürünler 3 ila 3,8 kat arasında fahiş fiyatlarla tüketiciye ulaştı.
En Çok Artan ve Düşen Ürünler
Mayıs ayında markette en fazla fiyat artışı limon ve elmada (%22) yaşanırken, sivri biberin fiyatı %49 oranında düştü. Üretici fiyatlarında ise limon %112,5 oranla en fazla artış gösteren ürün oldu. En yüksek düşüş ise %72 ile yine sivri biberde görüldü. Fiyat değişimlerinin nedenleri arasında talep artışı, depolama maliyetleri, ürün arzındaki azalma ve zirai don zararları yer aldı.
Girdi Fiyatlarında Yıllık Artış Sürüyor
Ziraat odaları aracılığıyla elde edilen verilere göre, gübre fiyatlarında ve yem maliyetlerinde ciddi artışlar yaşandı. Son bir yılda:
- Üre gübresi %46,2,
- DAP gübresi %36,9,
- Besi yemi %27,2,
- Elektrik %47,08 oranında zamlandı.
Bu artışlar, üretim maliyetlerini ciddi şekilde etkileyerek üreticilerin kârlılığını düşürüyor.
1 Haziran Dünya Süt Günü: “Üretici Kazanmazsa Süt Üretimi Sürdürülemez”
Dünya Süt Günü vesilesiyle açıklamalarda bulunan Bayraktar, Türkiye’nin süt üretiminde dünya sıralamasında önemli bir konumda bulunduğunu ancak çiğ süt fiyatlarındaki istikrarsızlığın üreticileri mağdur ettiğini söyledi. 2024 yılında Türkiye’de çiğ süt üretimi %4,7 artarak 22,5 milyon tona ulaşmasına rağmen, üreticinin eline geçen fiyatın Ulusal Süt Konseyi’nin belirlediği 17,15 TL’nin altında olduğu belirtildi.
Süt/Yem Paritesi Tarihin En Düşük Seviyesinde
Mayıs ayı itibarıyla çiğ süt/yem paritesinin 1,14 seviyesine düştüğünü ifade eden Bayraktar, bu oranın 1,5 seviyesinde olması gerektiğini vurguladı. Paritedeki bu düşüş, süt üreticilerinin zarar etmesine ve sektörde sürdürülebilirliğin riske girmesine neden oluyor.
Avrupa’dan Erzincan Tulum Peynirine Coğrafi İşaret Tescili
Bayraktar, Avrupa Birliği’nin 27 Mayıs 2025 tarihli resmi gazetesinde yayımlanan kararla Erzincan Tulum Peyniri’nin coğrafi işaret tescili aldığını da duyurdu. Türkiye’nin yaklaşık 200’e yakın peynir çeşidine sahip olduğunu belirten Bayraktar, bu ürünlerin markalaşarak dünyaya tanıtılması gerektiğini ifade etti.
